رزرو نوبت
جراحی کالوزوتومی یا جراحی تشنج یکی از روش‌های مؤثر برای کنترل تشنج‌های مقاوم به درمان دارویی است. این جراحی به طور خاص برای بیمارانی انجام می‌شود که با مصرف دارو نتوانسته‌اند تشنج‌های کنترل درمان کنند. در این روش، ارتباط بین دو نیمکره مغز قطع می‌شود تا از گسترش امواج تشنج به هر دو نیمکره جلوگیری شود. کالوزوتومی معمولاً در موارد تشنج‌های شدید و مقاوم مانند تشنج‌های آتونیک و تونیک کلونیک تجویز می‌شود. در این مقاله، به بررسی دقیق جراحی کالوزوتومی، نحوه انجام جراحی و مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت. برای آشنایی با این موارد تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
جراحی تشنج یا کورپوس کالوزوتومی چیست؟
جراحی تشنج یا کورپوس کالوزوتومی (Corpus callosotomy) نوعی درمان جراحی برای صرع است. صرع یک بیماری طولانی مدت (مزمن) است که باعث تشنج‌های مکرر می‌شود. در طول عمل کورپوس کالوزوتومی، جراح مغز و اعصاب با دقت یک برش در جسم پینه‌ای مغز (Corpus Callosum) شما ایجاد می‌کند. جسم پینه‌ای، نواری از رشته‌های عصبی است که دو نیمه مغز شما را به هم متصل می‌کند و پیام‌ها را از یک سمت مغز به سمت دیگر منتقل می‌کند. جراحی تشنج، رفت و برگشت سیگنال‌های تشنج بین دو نیمکره را متوقف می‌کند و گسترش فعالیت تشنج را محدود می‌کند. جراحان معمولاً این نوع جراحی را برای افراد مبتلا به صرع شدید توصیه می‌کنند.
جراحی تشنج چه کار می‌کند؟
همانطور که در بالا توضیح دادیم، جسم پینه‌ای یا کورپوس کالوسوم با جراحی جدا می‌شود و نمی‌تواند سیگنال‌های تشنج را از یک سمت مغز به سمت دیگر ارسال کند. در واقع، تشنج در یک طرف مغز شما از جایی که شروع می‌شود رخ می‌دهد، اما دیگر نمی‌تواند به طرف دیگر سرایت کند. پس از جراحی، تشنج‌ها شدت کمتری دارند، زیرا فقط نیمی از مغز شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند. گاهی اوقات، عمل کورپوس کالوزوتومی در دو مرحله انجام می‌شود. در مرحله اول، جراح مغز و اعصاب فقط قسمت جلوی جسم پینه‌ای (کالوزوتومی جسم قدامی) را برش می‌دهد. این روش به دو نیمکره مغز اجازه می‌دهد تا به اشتراک‌گذاری اطلاعات بصری (تصاویر) ادامه دهند. معمولا اگر پس از جراحی تشنج‌های شدید به صورت مکرر ادامه پیدا کند، پزشک جراحی مجدد را پیشنهاد می‌دهد. در جراحی مجدد، جراح Corpus Callosum را به صورت کامل جدا می‌کند.
همچنین راه‌های کنترل تشنج را بشناسید!
مزایای جراحی تشنج
جراحی کورپوس کالوزوتومی برای کاهش و کنترل دفعات و شدت تشنج انجام می‌شود، بنابراین مهم‌ترین مزیت این جراحی کاهش شدت و دفعات تشنج است. دیگر مزیت‌های این جراحی عبارتند از:
- کاهش نیاز به مصرف داروهای ضد تشنج
- افزایش کفیت زندگی بیماران
- کاهش شدت و دفعات تشنج
- کاهش خطر آسیب‌های ناشی از تشنج
عوارض جراحی تشنج
هر نوع درمان جراحی برای صرع خطراتی را به همراه دارد. معمولا بروز عوارض جدی پس از این جراحی بسیار نادر است. سندرم قطع ارتباط شایع‌ترین مشکل بعد از جراحی است. این سندرم باعث می‌شود هنگامی که چشم‌ها بسته هستند، نیمکره‌های مغز با هم هماهنگی نداشته باشند، بنابراین زمانی که چشم‌ها را می‌بندید، انجام کارهای ساده هم برای شما دشوار می‌شود. سایر عوارض جانبی این جراحی عبارتند از:
- از دست دادن هماهنگی و مشکل در حفظ تعادل
- تشنج‌های جزئی، بیشتر در یک طرف مغز
- مشکلات گفتاری، مانند: آپراکسی (مشکل در کنار هم قرار دادن کلمات) به علاوه مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار اطرافیان (آفازی)
- سکته
- تورم در مغز
- هیدروسفالی
آزمایش‌های قبل از انجام جراحی کورپوس کالوزوتومی
پزشک قبل از انجام جراحی، مراحل قبل از جراحی را برای بیمار توضیح می‌دهد. معمولا نیاز است که بیمار قبل از انجام جراحی، برای تشخیص منشا اصلی تشنج، برخی آزمایش‌ها را انجام دهد این تست‌ها عبارتند از:
- الکتروانسفالوگرام (EEG): این آزمایش به جراح کمک می‌کند تا فعالیت الکتریکی (تشنج) مغز شما را بررسی کند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): اسکن MRI به جراح کمک می‌کند تا تغییرات ساختاری در مغز بیمار را که باعث تشنج می‌شوند، ارزیابی کند.
- توموگرافی انتشار پوزیترون (PET): اسکن PET کمک می‌کند که پزشک مناطقی از مغز را که تشنج در آن مناطق شروع می‌شود را شناسایی کند.
جراحی تشنج چه نوع تشنجی را درمان می‌کند؟
جراحی کالوزوتومی معمولا برای درمان تشنج‌های آتونیک استفاده می‌شود. معمولا افرادی که با وجود مصرف داروهای ضد تشنج، دچار این نوع تشنج می‌شوند، نیاز به جراحی تشنج دارند. زمانی که تشنج آتونیک دارید، به طور ناگهانی قدرت عضلانی خود را از دست می‌دهید و سقوط می‌کنید یا روی زمین می‌افتید. تشنج آتونیک خطر صدمات، از جمله شکستگی استخوان و ضربه مغزی را افزایش می‌دهد.
جراحی تشنج برای چه نوع تشنجی مفید نیست؟
معمولا جراحی کورپوس کالوزوتومی برای تشنج‌های جزئی یا کانونی، درمان موثری نیست. این نوع تشنج‌ها در ناحیه کوچکی از مغز ایجاد می‌شوند، اما به نیمکره دیگر مغز سرایت نمی‌کنند. هنگامی که تشنج در یک طرف مغز شروع می‌شود و سپس به سرعت به سمت دیگر یا نیمکره دیگر گسترش می‌یابد، کورپوس کالوزوتومی مفیدتر است.
عوارض بعد از جراحی کورپوس کالوزوتومی
کورپوس کالوزوتومی تمام تشنج‌ها را متوقف نمی‌کند، بنابراین بهتر است پس از انجام این روش، داروهای ضد تشنج مصرف کنید. در طول بهبودی، احتمال دارد که برخی عوارض را به طور موقت تجربه کنید که عبارتند از:
- خستگی
- افسردگی
- سردرد
- مشکلات حافظه
- حالت تهوع
- بی‌حسی در محل برش
- مشکلات گفتاری
میزان موفقیت جراحی تشنج
کورپوس کالوزوتومی زمانی روشی موثر برای کاهش تشنج است که داروها بر روی بیمار تاثیر ندارند. بیش از نیمی از افرادی که این روش جراحی را انجام می‌دهند، دیگر دچار حملات تشنجی شدید نمی‌شوند. تقریباً از هر ۵ نفر ۱ نفر بعد از جراحی دیگر تشنج نمی‌کند.
دوران نقاهت بعد از جراحی تشنج
بیمار معمولا بعد از جراحی، چندین روز را در بیمارستان بستری می‌شود. اکثر افراد معمولا ظرف شش تا هشت هفته به فعالیت‌های روزمره باز می‌گردند. برخی از افراد نسبت به دیگران زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارند که این امر به عوامل زیادی بستگی دارد.
همچنین بخوانید که لرزش بدن نشانه چیست؟
کلام پایانی
تشنج‌های صرع غیرقابل پیش بینی هستند. آن‌ها می‌توانند زندگی شما را مختل کنند و خطر آسیب را افزایش دهند. اگر داروهای ضد تشنج به مدیریت تشنج آتونیک کمک نکنند، پزشک شما جراحی را توصیه می‌کند. این جراحی کیفیت زندگی بیمار را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.
دیدگاهتان را بنویسید