رزرو نوبت
سردرد خوشهای یک نوع سردرد نادر است. این نوع سردرد در یک طرف سر رخ میدهد که شامل ریزش اشک چشم، افتادگی پلک و گرفتگی بینی میشودحملات از 15 دقیقه تا 3 ساعت طول میکشد، این حملات میتوانند کل روزیا فقط ساعتهای خاصی در روز رخ دهند که گاهی هفتهها طول میکشند. سردردهای خوشهای معمولا با سایر انواع رایج سردرد مانند میگرن، سردرد سینوسی و سردرد تنشی اشتباه گرفته میشوند.در این مقاله به توضیح سردرد خوشهای. همچنین درمانها، علائم و تشخیص آن میپردازیم.
علت بروز سردرد خوشهای
پزشکان دقیقاً نمیدانند چه چیزی باعث سردردهای خوشهای میشود. به نظر میرسد که آنها به ترشح ناگهانی هیستامین (مادهای شیمیایی که توسط واکنش آلرژیک آزاد میشود) یا سروتونین (هورمون ترشح شده توسط سلولهای عصبی) در ناحیه عصب صورت به نام عصب سهقلو مربوط میشوند. این نوع سردرد همچنین میتواند ریشه در قسمت کوچکی از مغز به نام هیپوتالاموس داشته باشد.
- سایر علل بروز سردرد خوشهای عبارتاند از:
- مصرف الکل
- سیگار کشیدن
- نور (از جمله نور خورشید)
- فعالیت بدنی
- هوای گرم یا حمام گرم
- غذاهای سرشار از نیتریت (گوشتهای کنسرو شده)
- داروهای خاص
- مصرف مواد مخدر
علائم سر درد خوشهای
سردرد خوشهای به طور کلی میتواند علایمی مانند درد در اطراف یا پشت چشم، بی قراری، قرمز شدن و سوزش چشم، آبریزش و گرفتگی بینی، عرق کردن پیشانی و افتادگی پلک را به همراه داشته باشد. سردرد خوشهای بهصورت شدید و ناگهانی شروع میشود. این نوع از سردرد معمولاً 2 تا 3 ساعت پس از خوابیدن شروع میشود. اما ممکن است زمان بیداری هم رخ دهد.
علائم سر درد خوشهای عبارتند از:
- سوزش چشم
- در یک طرف صورت از گردن تا شقیقه احساس میشود که اغلب چشم را هم درگیر میکند
- در بدترین حالت در عرض 5 تا 10 دقیقه، با قوی ترین درد که 30 دقیقه تا 2 ساعت طول می کشد.
هنگامی که چشم و بینی در همان سمتی که سردرد قرار دارند، تحتتأثیر قرار میگیرند، علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تورم زیر یا اطراف چشم (ممکن است هر دو چشم را درگیر کند)
- اشکریزی شدید
- چشم قرمز
- افتادگی پلک
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی در همان سمت سردرد
- صورت قرمز و متورم شده، همراه با تعریق شدید
تشخیص سر درد خوشهای
سردرد خوشهای نوع خاصی از درد و الگوی حملات دارد. تشخیص بستگی به توصیف درد، محل درد، شدت درد و سایر علائم دارد. این که سردرد چند وقت یکبار و چه مدت طول میکشد نیز مهم است.
برای افرادی که سردردهای غیرمعمول یا پیچیده دارند، آزمایشهایی برای رد علتهای دیگر درد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اسکن MRI
اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) از یک میدان مغناطیسی قدرتمند و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق از مغز و رگهای خونی استفاده میکند اسکن MRI به تشخیص تومورها، سکتههای مغزی، خونریزی در مغز، عفونتها و سایر بیماریهای مغز و سیستم عصبی کمک میکند. شرایطی که بر مغز و سیستم عصبی تأثیر میگذارد بهعنوان شرایط عصبی نیز شناخته میشود.
سی تی اسکن
توموگرافی کامپیوتری (CT) از یک سری اشعه ایکس برای ایجاد تصاویر مقطعی دقیق از مغز استفاده میکند. این به تشخیص تومورها، عفونتها، آسیب مغزی، خونریزی در مغز و سایر مشکلات پزشکی احتمالی که ممکن است باعث سردرد شوند کمک میکند.
همچنین پزشک معالج میتواند درمانهای زیر را برای زمانی که سردرد رخ میدهد توصیه کند:
- داروهای تریپتان، مانند سوماتریپتان (Imitrex).
- داروهای ضد التهابی (استروئیدی) مانند پردنیزون. با دوز بالا شروع شود و سپس بهآرامی طی 2 تا 3 هفته کاهش داده شود.
- استنشاق اکسیژن خالص.
- تزریق دی هیدروارگوتامین (DHE) که میتواند حملات خوشهای را در عرض 5 دقیقه متوقف کند (هشدار: این دارو در صورت مصرف با سوماتریپتان یا برخی از داروهای دیگر میتواند خطرناک باشد).
داروهای مسکن معمولاً علائم سر درد خوشهای را تسکین نمیدهند، زیرا مدت زیادی طول میکشد تا اثر کنند.
زمانی که درمانهای دارویی تأثیر گذار نباشند احتمال دارد پزشک عمل جراحی را پیشنهاد کند. یکی از این درمانها دستگاه محرک الکتریکی اعصاب است، این دستگاه سیگنالهای الکتریکی کوچکی را به اعصاب خاصی مانند عصب پسسری در پوست سر میرساند.
همچنین درمورد انواع سردرد: علل، علائم، تشخیص و درمان آنها نیز بخوانید!
پیشگیری و درمان سردردهای خوشهای
به طور کلی میتوان گفت که سردردهای خوشهای قابل پیشگیری و درمان نیستند ولی میتوان از محرکهایی که باعث علائم میشوند مانند سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل که خطر حمله را کاهش میدهد، جلوگیری کرده و از آن اجتناب کنید. محرکها از فردی به فرد دیگر متفاوت است، بنابراین آنچه شما باید از آن اجتناب کنید ممکن است برای شخص دیگری متفاوت باشد.
سردردها ممکن است خود به خود از بین بروند یا برای جلوگیری از آنها نیاز به درمان داشته باشید. داروهای زیر نیز ممکن است برای پیشگیری از علائم سردرد استفاده شوند
- تزریق استروئید
- داروهای آلرژی
- داروهای ضدافسردگی
- داروهای فشار خون
- داروی تشنج
تفاوت سردرد خوشهای با میگرن
سردرد خوشهای با درد طاقت فرسایی مشخص میشود که معمولاً در اطراف یک چشم یا یک طرف سر احساس میشود. درد اغلب بهصورت سوزش یا ضربان توصیف میشود و میتواند از 15 دقیقه تا 3 ساعت طول بکشد. این سردردها نسبتاً نادر هستند و حدود 0.1 درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار میدهند و بیشتر در مردان دیده میشود.
از سوی دیگر، میگرن معمولاً باعث ایجاد درد ضربانی میشود که در یک یا هر دو طرف سر احساس میشود که اغلب با حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا همراه است. میگرن میتواند بین 4 تا 72 ساعت طول بکشد و شایعتر است و حدود 12 درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار میدهد و بیشتر در زنان دیده میشود.
محرکهای سردرد خوشهای شامل مصرف الکل، بوهای تند و تغییر در الگوی خواب است، در حالی که محرکهای میگرن میتواند شامل تغییرات هورمونی، برخی غذاها، استرس و تغییرات آب و هوایی باشد. سردردهای خوشهای اغلب بهصورت چرخهای رخ میدهند، با حملات متعدد در طی یک دوره زمانی چند هفته یا چند ماه، در حالی که میگرن میتواند کمتر اما با مدت طولانیتر رخ دهد.
دیدگاهتان را بنویسید