پارکینسونیسم اصطلاحی است که مجموعهای از علائم حرکتی را توصیف میکند. پزشکان هر شرایطی را که باعث ایجاد این علائم شود در زیر چتر پارکینسونیسم قرار میدهند. بیماری پارکینسون شایعترین علت پارکینسونیسم است. پزشکان از پارکینسون برای پوشش چندین بیماری که مشکلات حرکتی مشترک دارند، مانند: حرکت آهسته، لرزش و سفت شدن دستها و پاها استفاده میکنند. این مقاله مقایسه پارکینسونیسم و پارکینسون از نظر تفاوت و شباهت و همچنین انواع و درمانها را توضیح میدهد. برای آشنایی با این موارد تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
مقایسه بیماری پارکینسونیسم و پارکینسون
برای مقایسه بیماری پارکینسونیسم و پارکینسون باید گفت که دو گروه عمده از اختلالات پارکینسونی وجود دارد. این دو گروه، پارکینسونیسم اولیه و پارکینسونیسم ثانویه هستند. علل اولیه پارکینسونیسم شامل بیماری پارکینسون و اختلالات پارکینسون غیر معمول است. علل ثانویه پارکینسونیسم شامل پارکینسونیسم ناشی از دارو و عروقی است. اختلالات زیادی در زیر مجموعه پارکینسونیسم وجود دارد. در مراحل اولیه بیماری، تعیین اینکه آیا فردی به بیماری پارکینسون یا سندرم دیگری با علائم مشابه مبتلا است، میتواند چالش برانگیز باشد.
بیماری پارکینسون شایعترین علت پارکینسونیسم است که حدود ۸ نفر از ۱۰ منبع معتبر مبتلا به این بیماری را شامل میشود. اختلالات پارکینسون آتیپیک که به عنوان سندرم پارکینسون پلاس نیز شناخته میشود، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از افراد مبتلا به پارکینسونیسم را نشان میدهد. اختلالات پارکینسون آتیپیک دارای ویژگیهای اولیه بیماری پارکینسون هستند، مانند:
- حرکات آهسته
- مشکلات تعادل
- لرزش
آنها همچنین دارای ویژگیهای اضافی هستند که عبارتند از:
- زوال عقل
- اختلال شناختی
- اختلال عصب جمجمهای
نکته: اختلالات پارکینسون آتیپیک معمولاً سریعتر از بیماری پارکینسون پیشرفت میکنند و به درمان با لوودوپا، یکی از داروهای اصلی برای درمان بیماری پارکینسون، پاسخ مؤثری نمیدهند.
بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون، یک اختلال حرکتی است که شامل آسیب پیشرونده به مغز میشود که طی چندین سال بدتر میشود. با ضعیف شدن سلولهای عصبی در مغز، فرد ممکن است مشکلاتی در تعادل، سفتی اندامها و لرزش داشته باشد. این بیماری بعد از بیماری آلزایمر دومین اختلال تخریب کننده عصبی است.
بیشتر بخوانید: در مورد امید به زندگی با بیماری پارکینسون بیشتر بخوانید.
علل اولیه پارکینسونیسم
علل اولیه پارکینسونیسم عبارتند از:
پارکینسون
بیماری PD، یک اختلال حرکتی است که شامل آسیب پیشرونده به مغز میشود که طی چندین سال بدتر میشود. با ضعیف شدن سلولهای عصبی در مغز، فرد ممکن است مشکلاتی در تعادل، سفتی اندامها و لرزش داشته باشد. این بیماری بعد از بیماری آلزایمر دومین اختلال تخریب کننده عصبی است.
اختلالات پارکینسون آتیپیک
چندین بیماری وجود دارد که باعث پارکینسونیسم میشود اما بیماری پارکینسون نیست. اختلالات پارکینسون آتیپیک عبارتند از:
- فلج فوق هستهای پیشرونده (PSP): این یک اختلال مغزی پیشرونده است که باعث ایجاد مشکلاتی در تعادل، راه رفتن و حرکات چشم میشود. میتواند منجر به عوارض تهدید کننده زندگی، مانند مشکل در بلع و ذات الریه شود. PSP شایعترین پارکینسونیسم غیر معمول است.
- آتروفی سیستم چندگانه (MSA): این یک وضعیت نادر سیستم عصبی است که بر تعادل منبع قابل اعتماد، حرکت و عملکردهای غیرارادی بدن مانند فشار خون و هضم تأثیر میگذارد.
- دژنراسیون کورتیکوبازال (CBD): این یک بیماری نادر است که باعث ایجاد مشکلاتی با منبع قابل اعتماد در حرکت، گفتار، حافظه و بلع میشود که با گذشت زمان بدتر میشود.
- زوال عقل با اجسام لویی (DLB): این امر باعث کاهش تدریجی تواناییهای ذهنی میشود و بر نواحی مغز درگیر در حرکت، حافظه و تفکر تأثیر میگذارد. این دومین زوال عقل شایع بعد از بیماری آلزایمر است.
علل پارکینسونیسم ثانویه
علل ثانویه پارکینسونیسم عبارتند از:
پارکینسونیسم ناشی از دارو
برخی از افراد پس از مصرف داروهایی که بر سطح دوپامین در مغز تاثیر میگذارند، دچار پارکینسون میشوند، که عبارتند از:
- داروهای ضد روان پریشی، هالوپریدول (Haldol)
- داروهای ضد استفراغ، مانند متوکلوپرامید (رگلان) و پرومتازین (فنرگان)
- محرکهایی مانند کوکائین و آمفتامینها
علائم پارکینسون معمولاً به مرور زمان با قطع مصرف داروها کاهش مییابد. پارکینسونیسم ناشی از دارو دومین علت شایع پارکینسونیسم پس از بیماری پارکینسون است.
پارکینسونیسم عروقی
این وضعیتی است که میتواند پس از بیماریهای عروق مغزی مانند سکته مغزی رخ دهد. علائم شامل راه رفتن ناپایدار است. پارکینسونیسم عروقی کندتر از سایر انواع پارکینسون پیشرفت میکند. افراد مبتلا به پارکینسون عروقی معمولاً دچار پارکینسونیسم در دو طرف پایین بدن و عدم ثبات در هنگام راه رفتن میشوند. آنها معمولاً هنگام شل شدن ماهیچههایشان دچار لرزش نمیشوند که به عنوان لرزش استراحت شناخته میشود.
علائم پارکینسونیسم
علائم اصلی پارکینسونیسم عبارتند از:
- حرکات کند شده
- لرزش
- سفتی، سختی
- فرد مبتلا به MSA علاوه بر این ممکن است مشکلاتی در عملکرد بدن داشته باشد که نمیتواند کنترل کند و علائمی مانند فشار خون پایین، اختلال عملکرد ادرار و روده یا اختلال عملکرد جنسی را تجربه کند.
- افراد مبتلا به PSP ممکن است دچار از دست دادن تعادل و سفتی شوند، همچنین اغلب نمیتوانند چشمهای خود را متمرکز کنند یا به پایین نگاه کنند.
- CBD باعث ایجاد مشکل پیشرونده در حرکت در یک یا هر دو طرف بدن میشود، اما همچنین شامل از دست دادن عملکردهای شناختی مانند تفکر و به خاطر سپردن است.
- DLB ممکن است علاوه بر کندی حرکت و لرزش، علائمی مانند توهمات بینایی، مشکلات شناختی مشابه بیماری آلزایمر و تنظیم ضعیف عملکردهای بدن را ایجاد کند.
علامتهای بیماری پارکینسون
نشانههای پارکینسون برای هر فردی ممکن است متفاوت باشد. در مراحل اولیه بیماری پارکینسون، علائم ممکن است خفیف باشند و ممکن است افراد متوجه آن نشوند که عبارتند از:
- لرزش
- سفتی
- کندی حرکت (برادیکینزی)
- اختلال در تعادل
- کاهش توانایی چرخاندن دستها هنگام راه رفتن
- مشکل در تکلم یا تکلم (دیستری)
- گرفتگی مکرر عضلانی (دیستونی)
درمانهای پارکینسون
در حال حاضر هیچ درمانی کاملی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد. هدف از درمان کاهش علائم و حفظ کیفیت زندگی است. درمانهای بیماری پارکینسون عبارتند از:
- جراحی پالیدوتومی
- تالاموتومی
- کاربی دوپا-لوودوپا (Sinemet)
- آگونیستهای دوپامین، مانند پرامیپکسول (Mirapex ER)، روتیگوتین (Neupro) و آپومورفین (Apokyn)
- مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز B (MAO B) مانند سلژیلین (زلاپار)، رازاگیلین (آزیلکت) و سافینامید (Xadago)
- مهارکنندههای کاتکول O-متیل ترانسفراز (COMT) مانند انتاکاپون (Comtan) و اوپیکاپون (Ongentys)
- تحریک عمیق مغز
متخصص ممکن است تغییرات سبک زندگی، فیزیوتراپی و کار با آسیبشناس گفتار زبان را توصیه کند.
روشهای درمان پارکینسونیسم
درمان پارکینسونیسم بسته به شرایطی که نیاز به درمان دارد متفاوت است. هیچ درمانی برای پارکینسونیسم وجود ندارد، اما هدف از درمانها کاهش علائم و حفظ عملکرد بدن است. درمانهای کلی عبارتند از:
- داروهای بیماری پارکینسون
- فیزیوتراپی
- داروهای فشار خون
- گفتار درمانی
- داروهای بیماری آلزایمر
همچنین بیشتر بخوانید: تفاوت پارکینسون و آلزایمر
کلام پایانی
در این مقاله، به مقایسه پارکینسونیسم و پارکینسون پرداختیم. همچنین بیان کردیم که بیماری پارکینسون شایعترین علت پارکینسونیسم است. بیماری پارکینسون و سایر اختلالات پارکینسونیسم علائم مشترکی مانند مشکلات تعادل، حرکت آهسته و لرزش دارند. با این حال، اختلالات پارکینسونیسم غیر معمول ممکن است علائم دیگری مانند زوال عقل یا اختلال شناختی داشته باشد. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب طول عمر استانداردی دارند، اما افراد مبتلا به سایر اختلالات پارکینسون ممکن است امید به زندگی کمتری داشته باشند.
دیدگاهتان را بنویسید