دیسک کمر در بارداری: علائم، پیشگیری و درمان !

کمردرد، یک مشکل رایج برای نیمی از زنان باردار است. فتق دیسک می‌تواند بسیار دردناک باشد و در دوران بارداری شدیدتر شود. زنان باردار به دلیل افزایش فشار روی ستون فقرات و افزایش وزن، بیشتر احتمال دارد این وضعیت را تجربه کنند. در بسیاری از مواقع دیسک کمر بارداری، علائمی ایجاد نمی‌کند، اما در برخی اوقات باعث درد شدید در دوران بارداری می‌شود که ممکن است با رشدجنین بدتر شود. برای آشنا با راه‌های پیشگیری، عوارض، علائم و شیوه‌های درمان آن تا آخر مقاله، همراه ما باشید. 

دیسک کمر در بارداری چیست؟ 

LBP، در بین زنان باردار بسیار رایج است و حدود نیمی از آن از آن رنج می‌برند. به گفته برخی از محققان، تغییرات هورمونی که مفاصل لگن را تحت تاثیر قرار می‌دهد می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در دیسک‌های بین مهره‌ای یا رباط طولی خلفی نیز شود. این مشکل، می‌تواند ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر باشد. دیسک کمر در بارداری، در زنان بالای سی سال شایع‌تر است. بر اساس تحقیقات، ۱۵ درصد از فتق دیسک کمر می‌تواند باعث نقص شدید عصبی شود، به همین دلیل است که جراحی اورژانسی برای درمان آن ضروری است. 

فتق ستون فقرات به ندرت در اثر بارداری ایجاد می‌شود و بعید است که فتق ستون فقرات در دوران بارداری ایجاد شود، مگر اینکه بیمار از پوکی استخوان رنج ببرد یا آسیب تروماتیک در ناحیه کمر داشته باشد. اما، زنان بیشتر از مردان دچار کمردرد عمومی و دردهای ناشی از تغییرات در ستون فقرات یا بدن می‌شوند. اگر بیمار نقص عصبی نداشته باشد نیازی به مداخله جراحی مغز و اعصاب ندارد. این بیماران به احتمال زیاد زایمان طبیعی خواهند داشت. 

علائم و عوارض دیسک کمر در بارداری

در بارداری، ممکن است علائم دیسک کمر تشدید شوند یا برای برخی از زنان به وجود آیند. معمولا علائم و عوارض فتق دیسک در دوران حاملگی مشابه هم هستند. این نشانه‌ها عبارت‌اند از: 

• درد کمر: درد کمر یکی از علائم شایع دیسک کمر در بارداری است. این درد می‌تواند در ناحیه پایین کمر و حتی در ناحیه میانی و بالای کمر احساس شود. 
• درد عصبی: فشار دیسک کمر بر روی عصب‌های حاشیه‌ای می‌تواند علائمی مانند: درد، سوزش مورمور شدن در مناطق مختلف بدن ایجاد کند. 
• احساس ضعف: فشار دیسک کمر بر روی عصب‌ها می‌تواند باعث احساس ضعف در عضلات پا و ساق شود. مادر ممکن است مشکلاتی در حرکت کردن پاها و یا کاهش قدرت عضلات آن تجربه کند. 

پیشگیری از دیسک کمر در بارداری

با تغییر یا جلوگیری از برخی اقدامات در دوران بارداری می‌توان از کمر محافظت کرد، این امر به ویژه با پیشرفت بارداری مهم است. روش‌های جلوگیری از فتق دیسک در حاملگی عبارت‌اند از: 

• از بلند کردن اجسام بزرگ و سنگین خودداری کنید. 
• حفظ وزن سالم و مناسب برای بارداری می‌تواند فشار بر روی ناحیه کمر را کاهش و افزایش وزن بیش از حد می‌تواند ریسک بروز دیسک کمر را افزایش دهد. 
• انجام تمرینات مخصوص که به تقویت عضلات پشتی و شکمی کمک می‌کنند، می‌توانند استحکام ناحیه کمر را افزایش دهند. مثال‌هایی از این تمرینات شامل تمرینات پیلاتس، تمرینات تقویتی محوری و تمرینات تعادلی هستند. 
• در طول بارداری، برخی فعالیت‌ها و حرکات مانند خم شدن و جابه‌جایی اشیا سنگین می‌توانند فشار بیشتری بر روی ناحیه کمر ایجاد کنند. بنابراین، باید از حرکات صحیح برای بر بلند کردن و حمل و نقل اجسام سنگین استفاده کرد. همچنین، برای خم شدن و برخی از فعالیت‌های روزمره، از روش صحیح استفاده کنید تا فشار بر روی ناحیه کمر کاهش یابد. 
• استفاده از کمربند‌های طبی می‌تواند در کاهش فشار بر روی ناحیه کمر کمک کند. 
• استراحت مناسب به ناحیه کمر و عضلات آن فرصت می‌دهد تا بهبود یابند. همچنین، تنوع در حرکت و جابه‌جایی موقعیت بدن در طول روز می‌تواند فشار را بر روی کمر کاهش داده و از تمرکز فشار بر روی یک نقطه خاص جلوگیری کند. 
• استفاده از بالش‌های خاصی که به شکل مناسب ناحیه کمر را پشتیبانی می‌کنند، می‌تواند مفید باشد. این بالش‌ها، ناحیه کمر را در حالت استراحت قرار داده و فشار بر روی آن را کاهش می‌دهند. 
• هنگام خم شدن برای برداشتن یا قرار دادن چیزی روی زمین، زانوها را خم کرده و با استفاده از عضلات پاها و دست ها، اقدام به انجام آن کنید. 

بیش‌تر بخوانید: استراحت برای درمان دیسک کمر

درمان دیسک کمر در بارداری

درمان دیسک کمر در بارداری، معمولاً بر اساس شدت علائم و در صورتی که بیشترین سود و کمترین خطر برای مادر و جنین فراهم شود، تعیین می‌شود. در اغلب موارد، درمان اولیه شامل تغییرات در سبک زندگی و استفاده از روش‌های غیردارویی است. در صورت لزوم، پزشک ممکن است درمان دارویی و فیزیک درمانی را نیز توصیه کند. روش‌های درمانی آن عبارت‌اند از: 

• استراحت: خوابیدن در تخت برای کاهش فشار و استرس در ناحیه کمر کمک می‌کند. تکیه گاه کمری و کمربند حمایتی ممکن است نیز مفید باشند. 
• تمرینات تقویت عضلات: تمریناتی که به تقویت عضلات پشتی و شکمی کمک کنند، می‌توانند در کاهش علائم دیسک کمر در بارداری مفید باشند. اما حتماً با پزشک یا متخصص مشورت کنید تا تمرینات مناسب و بدون خطر برای شما تعیین شود. 
• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی شامل تکنیک‌های مانند: ماساژ، الکتروتراپی و تمرینات توانبخشی است که به تسکین درد و بهبود عملکرد فیزیکی کمک می‌کنند. برای انجام این تکنیک‌ها، بهتر است به یک فیزیوتراپیست متخصص مراجعه کرد. 
• درمان دارویی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای مانند: ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن را برای کاهش التهاب، درد و التیام دیسک کمر تجویز کند. 

همچنین بخوانید: ورزش برای درمان دیسک کمر

شرایط اورژانسی

اگر احساس می‌شود که درد پایدار یا شدید است با پزشک خود صحبت کنید. 

بعضی اوقات، کمردرد می‌تواند نشانگر زایمان زودرس یا عفونت باکتریایی در دستگاه ادراری باشد. 

در صورت تجربه خونریزی از مهبل، درد در ادرار یا هرگونه علائم دیگر زایمان زودرس، باید فوراً با پزشک مشورت کرد. 

روش زایمان با دیسک کمر

زایمان با دیسک کمر می‌تواند چالش‌هایی را برای زنانی که این مشکل را دارند، به همراه داشته باشد. اما با برنامه‌ریزی مناسب و مراقبت‌های لازم، ممکن است این چالش‌ها کاهش یابند. روش‌های زایمان در این شرایط عبارت‌اند از: 

زایمان طبیعی (واژینال) 

در برخی موارد، با داشتن دیسک کمر، زایمان طبیعی (واژینال) ممکن است مورد توصیه قرار بگیرد. در این روش، از نیروهای طبیعی اندام تناسلی برای زایمان استفاده می‌شود. با این حال، این روش بسته به شرایط و شدت دیسک کمر مادر، ممکن است مناسب نباشد و پزشک ممکن است توصیه کند از روش دیگری استفاده شود. 

سزارین 

سزارین، یک روش جراحی است که در آن نوار شکم برش داده می‌شود تا نوزاد از طریق آن خارج شود. این روش، می‌تواند در مواردی که زایمان طبیعی با دیسک کمر مشکلاتی را ایجاد می‌کند، مورد استفاده قرار گیرد. این شامل مواردی می‌شود که دیسک کمر فشار زیادی روی عصب‌ها و نخاع داشته باشد یا دردهای شدیدی را ایجاد کند. 

همچنین در مورد دیسککتومی بیش‌تر بخوانید!

کلام پایانی

مادرانی که دیسک کمر در بارداری را تجربه می‌کنند، برای زایمان حتما باید به پزشک مشورت کنند. دوران بارداری، یکی از حساس‌ترین دوران‌ها در زندگی خانم‌ها است و به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیکی، احتمال بروز مشکلات فراوانی برای آنان را در پی دارد. رعایت نکاتی که در این مقاله، ذکر کردیم می‌تواند راه حلی برای جلوگیری از این مشکل‌ها به خصوص فتق دیسک کمر باشد. 

سوالات متداول