رزرو نوبت
یکی از بخش‌های حتی بدن انسان است، گاهی اوقات این بخش حیاتی، درگیر عفونت می‌شود که به عنوان یک شرایط خطرناک سریعا باید آن را درمان کرد. در این مقاله، به آبسه مغزی، علائم، علل، نحوه سرایت عفونت و درمان آن خواهیم پرداخت. برای آشنایی با این موارد تا انتهای مقاله، همراه ما باشید.
آبسه مغزی چیست؟
آبسه مغزی، مجموعه‌ای از چرک محصور شده در بافت مغز است که در اثر عفونت باکتریایی یا قارچی ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند به عنوان عارضه عفونت، ضربه یا جراحی ایجاد شود. این بیماری‌ها نادر هستند، اگرچه افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مانند افراد مبتلا به HIV یا کسانی که پیوند عضو دریافت کرده اند) بیشتر در معرض این بیماری هستند.
راه‌های سرایت عفونت به مغز
این نوع عفونت معمولاً با یکی از راه‌های زیر شروع می‌شود:
- از یک محل مجاور مانند عفونت گوش میانی، عفونت سینوسی یا آبسه دندان پخش می‌شود.
- خون عفونت را از نقاط دورتر بدن به مغز منتقل می‌کند.
- ارگانیسم‌های عفونی از طریق یک آسیب نافذ، مانند زخم گلوله، یا از روش‌های جراحی مغز و اعصاب یا ضربه به صورت وارد مغز می‌شوند.
- عفونت می‌تواند از یک منطقه مجاور سرایت کند
- اگر عفونت در داخل جمجمه شروع شود، به عنوان مثال در بینی یا گوش، می‌تواند به مغز سرایت کند.
- ضربه‌ای به سر که باعث شکستگی مرکب جمجمه می‌شود که در آن قطعات استخوان به مغز هل داده می‌شود.
- وجود جسم خارجی مانند گلوله اگر کسی آن را خارج نکند
- یک عارضه جراحی، در موارد نادر
علائم آبسه مغزی
آبسه مغزی می‌تواند نشانه‌های زیادی ایجاد کند، این نشانه‌ها عبارت‌اند از:
- سردرد
- تب و لرز
- داخل و خارج شدن از هوشیاری
- اختلالات بینایی
- ضعف در یک طرف بدن شما
- تهوع و استفراغ
- تشنج
- تغییرات در شخصیت
- گیجی
- مشکل در حرکت یا صحبت کردن
- سفتی در گردن یا پشت
علل
آبسه کردن ناحیه مغز، به احتمال زیاد ناشی از عفونت باکتریایی یا قارچی در بخشی از مغز است. انگل‌ها نیز می‌توانند باعث ایجاد آبسه شوند. هنگامی که باکتری ها، قارچ‌ها یا انگل‌ها بخشی از مغز را آلوده می‌کنند، التهاب و تورم ایجاد می‌شود. در این موارد، آبسه شامل سلول‌های مغزی آلوده، گلبول‌های سفید فعال و مرده و ارگانیسم‌هایی است که باعث ایجاد مشکل می‌شوند.
با تجمع سلول ها، دیواره یا غشایی در اطراف آبسه ایجاد می‌شود. این به جداسازی عفونت و جلوگیری از گسترش آن به بافت سالم کمک می‌کند.
اگر آبسه متورم شود، فشار زیادی بر بافت اطراف مغز وارد می‌کند.
جمجمه انعطاف‌پذیر نیست و نمی‌تواند منبسط شود. فشار ناشی از آبسه می‌تواند رگ‌های خونی را مسدود کند و از رسیدن اکسیژن به مغز جلوگیری کند و این شرایط منجر به آسیب یا تخریب بافت ظریف مغز می‌شود.
در مورد ورم مغزی بیش تر بخوانید!
نحوه ورود عفونت به مغز
عفونت‌های مغزی به دلایل مختلفی نسبتاً غیر معمول هستند. یکی از دلایل آن، شامل سد خونی مغزی، شبکه‌ای محافظ از رگ‌های خونی و سلول‌ها است. این اجزای خاصی را از خونی که به سمت مغز جریان می‌یابد مسدود می‌کند، اما به دیگر اجزا اجازه عبور می‌دهد. گاهی اوقات، عفونت می‌تواند از سد خونی مغزی عبور کند. این وضعیت می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که التهاب به سد آسیب برساند و منجر به ایجاد شکاف شود. عفونت از سه مسیر اصلی وارد مغز می‌شود که عبارت‌اند از:
- از طریق خون ناشی از عفونت در قسمت دیگری از بدن است
- از یک مکان مجاور مانند گوش پخش می‌شود
- ناشی از جراحات تروماتیک یا جراحی
- عفونت از ناحیه دیگری از بدن
اگر عفونت در جای دیگری از بدن رخ دهد، ارگانیسم‌های عفونی می‌توانند از طریق جریان خون حرکت کنند، سد خونی مغزی را دور بزنند و وارد مغز شده و آن را آلوده کنند. بین ۹ و ۴۳ درصدآبسه‌ها ناشی از پاتوژن‌هایی هستند که از قسمت دیگری از بدن حرکت می‌کنند. بسیاری از آبسه‌های باکتریایی مغز از ضایعه‌ای در جای دیگری از بدن منشاء می‌گیرند. یافتن ضایعه اولیه بسیار مهم است، یا ممکن است در آینده عفونت تکرار شود.
چه کسانی در معرض آبسه مغزی هستند
افراد با سیستم ایمنی ضعیف بیشتر در معرض خطر هستند، در ادامه برخی از این شرایط که خطر ابتلا به آبسه را زیاد می‌کند ذکر خواهیم کرد. این شرایط عبارت‌اند از:
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- HIV دارند
- ایدز دارند
- نوزادان زیر ۶ ماه هستند
- در حال دریافت شیمی درمانی هستند
- از داروهای استروئیدی طولانی مدت استفاده می‌کنند
- پیوند عضو داشته‌اند و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی را برای جلوگیری از رد عضو مصرف می‌کنند
عفونت‌های آبسه مغزی
شایع‌ترین عفونت‌های شناخته شده برای ایجاد آبسه مغزی عبارتند از:
- اندوکاردیت، عفونت دریچه قلب
- پنومونی، برونشکتازی، و سایر عفونت‌ها و شرایط ریه
- عفونت‌های شکمی، مانند پریتونیت، التهاب دیواره داخلی شکم و لگن
- سیستیت یا التهاب مثانه و سایر عفونت‌های لگنی
- اوتیت مدیا یا عفونت گوش میانی
- سینوزیت
- ماستوئیدیت، عفونت استخوان پشت گوش
پیشگیری از آبسه مغزی
اگر در جای دیگری از بدنتان عفونت دارید، مطمئن شوید که به درستی درمان شده است. این کار ممکن است به جلوگیری از آبسه مغزی کمک کند. اگر پزشک، به شما توصیه کرده است که قبل از انجام برخی روش ها، مانند کارهای دندانپزشکی، آنتی بیوتیک مصرف کنید، حتما این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید.
تشخیص
برای تشخیص آبسه مغزی، پزشک علائم و نشانه‌ها را ارزیابی می‌کند و به سوابق پزشکی بیمار نگاه می‌کند. آن‌ها باید بدانند که آیا فرد:
- اخیرا عفونت داشته است
- سیستم ایمنی ضعیفی دارد
علائم ممکن است مشابه علائم سایر بیماری‌ها و شرایط باشد، بنابراین ممکن است تایید تشخیص زمان بر باشد. اگر پزشک بتواند دقیقاً زمان شروع علائم و نحوه پیشرفت آن‌ها را مشخص کند، تشخیص ساده‌تر خواهد بود.
آزمایشات تشخیصی
آزمایشات برای تشخیص، عبارتند از:
- آزمایش خون برای بررسی سطوح بالای گلبول‌های سفید خون که می‌تواند نشان دهنده عفونت باشد
- اسکن‌های تصویربرداری، مانند ام آر آی یا سی تی اسکن، که در آن آبسه به صورت یک یا چند نقطه نشان داده می‌شود.
- آسپیراسیون با هدایت CT، نوعی بیوپسی سوزنی، که شامل نمونه برداری از چرک برای تجزیه و تحلیل است.
چه نکاتی بر درمان تاثیر دارند
اگر آزمایشات نشان دهد که عفونت ویروسی است نه باکتریایی، پزشک درمان را بر این اساس تغییر خواهد داد. اثربخشی درمان به موارد زیر بستگی دارد:
- اندازه آبسه
- چند آبسه وجود دارد
- علت آبسه
- وضعیت کلی سلامت فرد
- اگر قطر آبسه کوچکتر از ۱ اینچ باشد، فرد احتمالا فقط داروهای آنتی بیوتیکی، ضد قارچی یا ضد ویروسی داخل وریدی دریافت می‌کند. با این حال، پزشک ممکن است نیاز به تخلیه آبسه کوچکتر داشته باشد تا تعیین کند کدام آنتی بیوتیک بهترین است.
- اگر قطر آبسه بزرگتر از ۱ اینچ باشد، پزشک باید آن را آسپیره کرده، تخلیه کند یا برش دهد.
- اگر چندین آبسه وجود داشته باشد، بریدن آن‌ها ممکن است بسیار خطرناک باشد. جراح آسپیراسیون را توصیه می‌کند.
- فرد همچنین برای هر عفونت اولیه، به عنوان مثال در ریه ها، شکم یا بینی، به درمان نیاز دارد.
درمان
درمان به طور کلی شامل جراحی و دارو خواهد بود. پیشرفت‌های اخیر در پزشکی و فناوری به این معنی است که شانس بهبودی از آبسه مغزی در حال حاضر بسیار بیشتر از گذشته است. معمولاً، اگر پزشک مشکوک به این بیماری باشد، فوراً آنتی بیوتیک‌های طیف وسیعی را تجویز می‌کند، زیرا آبسه می‌تواند برای زندگی خطرناک باشد.
عمل جراحی
ممکن است فردی نیاز به جراحی داشته باشد اگر:
- فشار در مغز همچنان ادامه دارد
- آبسه به دارو پاسخ نمی‌دهد
- گاز در آبسه وجود دارد
- خطر ترکیدن آبسه وجود دارد
- کرانیوتومی روشی است که در آن جراح سوراخی در جمجمه ایجاد می‌کند. مراحل به شرح زیر است:
جراح ناحیه کوچکی از پوست سر را اصلاح می‌کند.
آن‌ها تکه کوچکی از استخوان را برمی دارند تا به مغز دسترسی پیدا کنند.
آن‌ها می‌توانند آبسه را، احتمالاً با کمک سی تی اسکن از بین ببرند یا چرک را تخلیه کنند.
استخوان را جایگزین می‌کنند و پوست را بخیه می‌زنند.
دارو
در صورت افزایش فشار داخل جمجمه و خطر عوارضی مانند مننژیت، یک دوره کوتاه از کورتیکواستروئیدها با دوز بالا ممکن است کمک کند. پزشک ممکن است داروهای ضد تشنج را برای جلوگیری از تشنج تجویز کند و فردی که دچار آبسه در ناحیه مغز شده است ممکن است تا ۵ سال نیاز به مصرف داروهای ضد تشنج داشته باشد.
کلام پایانی
آبسه مغزی یک عفونت در مغز است که یک اورژانس پزشکی به حساب می‌آید که نیاز به درمان فوری دارد. علائم می‌تواند شامل انواع سردرد، تب، تغییر در هوشیاری، گیجی، سفتی گردن، استفراغ، تشنج، ضعف، مشکل در حرکت و تغییر در بینایی باشد. درمان با آنتی بیوتیک‌های قوی، گاهی همراه با داروهای دیگر مانند استروئیدها و داروهایی برای جلوگیری از تشنج است. ممکن است برای تخلیه مایع از آبسه یا برداشتن کامل آن به جراحی نیاز باشد. در این مقاله تمام نکات مهم در مورد این بیماری را مورد بررسی قرار دادیم.
سوالات متداول
درمان سریع آبسه مغزی بسیار مهم است. بدون درمان، عوارض بسیار جدی از جمله مرگ ممکن است ایجاد شود. حتی با درمان، برخی از بیماران ممکن است مشکلات عصبی طولانی مدت، مانند ضعف یا مشکل در حرکت داشته باشند.
