رزرو نوبت
بیماری پارکینسون حدود ۱۰ میلیون مرد و زن را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد. زنان در معرض خطر کمتری برای ابتلا به آن هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که تفاوت‌هایی در شیوه تجربه پارکینسون در مردان و زنان وجود دارد. مطالعات نشان می‌دهد که زنان مبتلا به PD علائم متفاوتی را گزارش می‌کنند، اغلب عوارض جانبی و تغییرات در علائم خود را در طول روز گزارش می‌دهند. در این مقاله به علائم پارکینسون در زنان خواهیم پرداخت. برای آشنایی با علائم و عوارض این بیماری در زنان تا انتهای مقاله، همراه باشید.
دلیل تفاوت علائم پارکینسون در زنان و مردان چیست؟
بر اساس شواهد، برخی از تفاوت‌ها ممکن است مربوط به زیست‌شناسی باشد. نحوه واکنش بدن مردان و زنان به بیماری یا درمان‌ها متفاوت است. برخی دیگر ممکن است به دلیل‌عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی یا تفاوت‌های ناخواسته در نحوه درمان زنان برای PD در مقایسه با مردان باشد.
زنان به طور کلی در معرض خطر کمتری برای ابتلا به PD نسبت به مردان هستند، اما دلیل آن مشخص نیست. عوامل محیطی می‌توانند این خطر کمتر را توضیح دهند. ممکن است زنان کمتر از مردان در معرض آفت‌کش‌ها یا فلزات سنگین قرار بگیرند یا آسیب به سرشان وارد شود که همه اینها ممکن است خطر ابتلا به PD را در افراد افزایش دهد.
تفاوت‌های بیولوژیکی بین زنان و مردان نیز ممکن است نقش داشته باشد. استروژن، هورمون جنسی زنانه، ممکن است از مغز در برابر PD محافظت کند، اما اطلاعات کمی در مورد تأثیر آن وجود دارد. اگر استروژن پیشگیرانه باشد، ممکن است فقط در سطوح خاصی یا برای یک زمان خاص مفید باشد.
علائم پارکینسون در زنان چیست؟
علائم پارکینسون در زنان از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. نشانه‌های PD، شامل علائم حرکتی مانند لرزش و سفتی و علائم غیر حرکتی مانند افسردگی و خستگی است. اگرچه زنان گزارش می‌دهند که برخی از علامت‌ها (از جمله افسردگی) را بیشتر از مردان تجربه می‌کنند، تحقیقات تا به امروز به طور قطعی نشان نداده است که آیا علائم به طور متفاوتی بر زنان و مردان تأثیر می‌گذارد یا خیر؟ این حالت، ممکن است به این دلیل باشد که علائم در بین زنان به اندازه زنان و مردان متفاوت است.
عوامل موثر بر علائم پارکینسون در زنان
اگرچه تقریبا ۵۰ درصد از افراد مبتلا به پارکینسون را زنان تشکیل می‌دهند، تحقیقات بسیار کمی در مورد چالش‌های اضافی که زنان ممکن است با آن مواجه شوند، انجام شده است. این عوامل عبارتند از:
- شیردهی در دوران بارداری
- داروهای پارکینسون و بارداری
- شیر دادن و داروهای پارکینسون
- دوران قاعدگی و یائسگی
بارداری و شیردهی
تعداد حاملگی‌ها در زنان مبتلا به پارکینسون بسیار کم است (زیرا بیشتر افراد در مراحل بعدی زندگی با این بیماری تشخیص داده می‌شوند)، بنابراین شواهد بسیار محدود است. با این حال، باید تاکید کرد که هیچ مدرکی مبنی بر اینکه زنان مبتلا به پارکینسون میزان تولد یا عوارض جنینی بالاتری دارند، وجود ندارد. بارداری از طرق مختلف بر بدن تأثیر می‌گذارد و هیچ دو بارداری مشابه افراد مبتلا به پارکینسون نیستند. بنابراین پزشک را در جریان هر گونه تغییر یا نگرانی قرار دهید.
تاثیر بارداری بر علائم پارکینسون در زنان
تغییرات هورمونی در بارداری ممکن است بر حساسیت مغز به دوپامین تأثیر بگذارد که به نوبه خود می‌تواند بر علائم پارکینسون، به ویژه لرزش تأثیر بگذارد. چند نمونه آن عبارتند از:
- تعادل: تغییر شکل بدن و تغییر مرکز ثقل در دوران بارداری می‌تواند بر تعادل تأثیر بگذارد و احتمال سقوط را افزایش دهد. از پزشک یا فیزیوتراپیست خود راهنمایی بخواهید و در صورت نیاز از کمک راه رفتن استفاده کنید.
- کندی حرکت و خستگی: هم بارداری و هم پارکینسون می‌توانند حرکت را کند کنند، بنابراین زمان بیشتری برای انجام کارهای روزمره در نظر بگیرید و زمان استراحت بیشتری داشته باشید.
- بیماری صبحگاهی: علیرغم نام، این بیماری می‌تواند در هر زمانی از روز اتفاق بیفتد. داروهای رایج ضد تهوع مانند Stemetil و Maxolon برای افراد مبتلا به پارکینسون مناسب نیستند، بنابراین با پزشک مشورت کنید.
- یبوست: یبوست، هم در پارکینسون و هم در بارداری رایج است، بنابراین ممکن است بدتر شود.
بارداری و داروی پارکینسون
متاسفانه، هنوز شواهد کافی در مورد بی‌خطر بودن داروهای پارکینسون در دوران بارداری وجود ندارد. اگرچه چندین مجله پزشکی گزارش داده‌اند که زنان مبتلا به پارکینسون در حین مصرف داروهای معمول خود، نوزادان سالمی به دنیا می‌آورند. شواهد تا کنون عبارتند از:
- استفاده از لوودوپا در ۱۴۸ بارداری ثبت شده است، داده‌های موجود استفاده از آن را به عنوان اولین خط درمان در زنان باردار مبتلا به پارکینسون با علائم حرکتی تایید می‌کند.
- استفاده از آگونیست دوپامین در ۱۶۱ بارداری ثبت شده است و به نظر می‌رسد استفاده از آن بی‌خطر باشد.
- آنتی کولینرژیک در چند بارداری استفاده شده است و به نظر می‌رسد استفاده از آن بی‌خطر باشد.
- تجربه بسیار محدودی در مورد مهارکننده‌های COMT و MAO-B در دوران بارداری وجود دارد و نمی‌توان تخمین زد که آیا این مورد بی‌خطر است یا خیر.
- آمانتادین نباید در دوران بارداری مصرف شود، زیرا ممکن است بر رشد جنین تاثیر بگذارد.
شیردهی و داروهای پارکینسون
متاسفانه در حال حاضر شواهد کافی برای اثبات بی‌خطر بودن یا نبودن شیردهی هنگام مصرف داروهای پارکینسون وجود ندارد. مهارکننده‌های لوودوپا و MAO-B (سلژیلین، رازاگیلین)، مشخص نیست که آیا آن‌ها به شیر مادر منتقل می‌شوند یا خیر. اگر منتقل می‌شوند، چه اثراتی می‌تواند بر روی کودک داشته باشد.
- آگونیست‌های دوپامین (مانند روپینیرول، پرامی پکسول، روتیگوتین)، می‌توانند تولید شیر مادر را مهار کنند. اما مشخص نیست که آیا آن‌ها به خود شیر منتقل می‌شوند یا خیر. اگر چنین است، چه اثراتی بر روی کودک می‌تواند داشته باشد.
- مهارکننده‌های آمانتادین و COMT (انتاکاپون، تولکاپون)، به شیر مادر منتقل می‌شوند اما اثراتی که ممکن است روی کودک بگذارند هنوز مشخص نیست. بنابراین باید در طول شیردهی از مصرف آن‌ها اجتناب شود.
- دومپریدون، تولید شیر مادر را افزایش می‌دهد اما در آن ترشح می‌شود بنابراین احتیاط لازم است.
یائسگی و دوران قاعدگی
قاعدگی و یائسگی در صورت ابتلا به پارکینسون می‌تواند چالش‌های بیشتری ایجاد کند. اگرچه اینها در گذشته به رسمیت شناخته نشده بودند. اکنون علاقه رو به رشدی وجود دارد و تحقیقات برای ارزیابی درمان‌ها در حال انجام است.
قاعدگی
از هر ۱۲ زن پیش از یائسگی، ۱۱ زن مبتلا به پارکینسون، بدتر شدن علائم خود (به ویژه لرزش، دیسکینزی و سفتی) و کاهش اثربخشی داروهای خود را چند روز قبل و در طول قاعدگی تجربه می‌کنند. درمان سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به طور کلی اولین خط رویکرد است، اما ممکن است مفید باشد که این موضوع را با متخصص مغز و اعصاب نیز در میان بگذارید. در برخی موارد مصرف داروهای پارکینسون اضافی در این قسمت از چرخه ماهانه به نظر می‌رسد که کمک کننده باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از زنان پس از شروع پارکینسون از مشکلات قاعدگی، به ویژه خونریزی بیشتر و دردهای مرتبط، بیشتر رنج می‌برند.
اگر علائم به خوبی کنترل نشود، استفاده از محصولات بهداشتی می‌تواند به خصوص دشوار باشد. زمانی که کنترل خوبی دارید، ممکن است زمان تغییر آن‌ها مفید باشد. اگر مشکلات قاعدگی شدید باشد، پزشک ممکن است برای سرکوب تخمک‌گذاری دارویی تجویز کند، اگرچه این دارو می‌تواند برخی از علائم پارکینسون را بدتر کند. دارو همیشه کمک نمی‌کند و اگر مشکلات شدید هستند، ممکن است گزینه‌هایی در نظر گرفته شوند که عبارتند از:
- هورمون درمانی با استفاده از ترکیبی از استروژن و پروژسترون برای سرکوب تخمک‌گذاری
- جراحی، از جمله برداشتن پوشش داخلی رحم یا هیسترکتومی
- رادیوتراپی تخمدان‌ها برای القای یائسگی زودرس.
یائسگی
پارکینسون در دوران یائسگی می‌تواند بر میل و عملکرد جنسی زنان تاثیر بگذارد. برای برخی، علائم یائسگی مانند تعریق می‌تواند سایر علائم پارکینسون را بدتر کند. همچنین ممکن است بین علائم یائسگی و پارکینسون سردرگمی وجود داشته باشد. به عنوان مثال خستگی، افسردگی و افزایش تعریق در هر دو حالت ممکن است رخ دهد.
همانند مشکلات قاعدگی، درمان جایگزین هورمونی (HRT) می‌تواند در برخی موارد مفید باشد، اگرچه تحقیقات و شواهد در مورد استفاده از آن در پارکینسون نسبتاً محدود است. اگر خشکی واژن (یک نشانه رایج یائسگی) را تجربه کردید، از پزشک خود در مورد استفاده از HRT واژینال سؤال کنید. زیرا ممکن است مفیدتر از یک روان کننده معمولی باشد.
در مورد تاثیر استرس بر پارکینسون بیشتر بخوانید!
کلام پایانی
تحقیقات تا به امروز در مورد تجربه زنان از PD بر نیاز به تمرکز بیشتر بر این بخش مهم از جامعه پارکینسون تأکید می‌کند. در مقایسه با مردان، زنان کمتر مبتلا به PD تشخیص داده می‌شوند، به درمان‌های فعلی پاسخ متفاوتی می‌دهند، دسترسی کمتری به مراقبت‌های متخصص دارند و کمتر از آن‌ها استفاده می‌کنند و از نظر اجتماعی کمتر مورد حمایت قرار می‌گیرند. اینها ترکیب می‌شوند تا زنان مبتلا به PD کیفیت زندگی ضعیف‌تری نسبت به مردان داشته باشند. مطالعاتی که به طور خاص به این مسائل می‌پردازد برای بهبود زندگی همه افراد مبتلا به پارکینسون مورد نیاز است.
