صرع، چهارمین اختلال عصبی شایع در جهان است. افزایش فعالیت الکتریکی در مغز میتواند باعث تشنجهای مکرر شود. برخی از بیماران مبتلا به به صرع نسبت به دارو مقاوم هستند که باید برای درمان آنها از روشهای درمانی دیگر استفاده کرد. یکی از روشهای درمانی مناسب، طراحی است. در این مقاله، به جراحی صرع مقاوم به دارو خواهیم پرداخت. برای آشنایی با این مواد تا انتهای مقاله، همراه ما باشید.
صرع چیست؟
صرع، یک اختلال مغزی است که باعث تشنجهای مکرر و غیرقابل تحریک میشود. اگر فردی دو تشنج غیر قابل تحریک یا یک تشنج غیر قابل تحریک با خطر بالای تشنج بیشتر داشته باشد، ممکن است پزشک صرع را تشخیص میدهد. همه تشنج ها، نتیجه صرع نیستند و ممکن است به یک آسیب مغزی یا عوامل خانوادگی مربوط باشد، اما اغلب علت آن کاملا ناشناخته است.
علل صرع چیست؟
علل صرع، برای هر فرد متفاوت است و برخی از افراد هیچ علت قابل شناسایی ندارند. در برخی دیگر، پزشکان میتوانند صرع را مستقیماً به ژنتیک، ضربه مغزی، اختلالات خود ایمنی، مسائل متابولیک یا بیماریهای عفونی ردیابی کنند. هر علتی علائم، تشخیص و گزینههای درمانی متفاوتی دارد.
صرع مقاوم به دارو چیست؟
هنگامی که داروها اثر بخشی مناسبی برای کاهش علائم و درمان ندارند، صرع مقاوم به دارو رخ میدهد. این بیماری را به اسم صرع مقاوم به درمان نیز میشناسند. در این شرایط، باید از گزینههای دیگر درمانی برای برطرف کردن و کاهش علائم و در نتیجه درمان آن استفاده کرد.
جراحی صرع چیست و چقدر مفید است؟
جراحی، یک گزینه معقول برای افراد مبتلا به صرع مقاوم به درمان است، جراحی، حدود ۵۰ تا ۹۰ درصد افراد را درمان میکند. میزان موفقیت دقیقتر به علت صرع و محل تشنج بستگی دارد. جراحی صرع یک جراحی انتخابی است، به این معنی که یک انتخاب شخصی است نه یک ضرورت.
انواع جراحی صرع مقاوم به دارو
تشنجهای صرع ناشی از فعالیت نامنظم سلولهای مغزی به نام نورونها هستند. نوع جراحی مورد نیاز به محل نورونهایی که تشنج را شروع میکنند و سن فردی که جراحی میکند بستگی دارد. انواع جراحی عبارتند از:
- جراحی رزکتیو
- لیزر درمانی (LITT)
- تحریک عمیق مغز
- کورپوس کالوزوتومی
- نیمکرکتومی
- نیمکرهبرداری یا همیسفرکتومی
- تحریک عصب واگ
جراحی رزکتیو برای صرع مقاوم به دارو
جراحی رزکتیو، شایعترین جراحی صرع است. که شامل برداشتن بخش کوچکی از مغز است. جراح، بافت مغز را از ناحیهای از مغز که در آن تشنج رخ میدهد جدا میکند. این محل معمولاً محل تومور، آسیب مغزی یا ناهنجاری است. جراحی رزکتیو، معمولاً روی یکی از لوبهای تمپورال انجام میشود. این لوب ها، ناحیهای از مغز است که حافظه دیداری، درک زبان و احساسات را کنترل میکند.
لیزر درمانی (LITT)
لیزر درمانی حرارتی بینابینی (LITT)، نسبت به جراحی رزکتیو تهاجمی کمتری دارد. از لیزر برای مشخص کردن و تخریب بخش کوچکی از بافت مغز استفاده میکند. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای هدایت لیزر استفاده میشود.
تحریک عمیق مغز برای صرع مقاوم به دارو
تحریک عمیق مغز، استفاده از دستگاهی است که به طور دائم در عمق مغز قرار میگیرد. این دستگاه به طور منظم سیگنالهای الکتریکی را منتشر میکند که فعالیتهای تشنجی را مختل میکند. این روش توسط MRI هدایت میشود. ژنراتوری که پالس الکتریکی را ارسال میکند در قفسه سینه کاشته میشود.
کورپوس کالوزوتومی
کورپوس کالوزوتومی، جراحی برای برداشتن کامل یا جزئی بخشی از مغز است که اعصاب سمت راست و چپ مغز را به هم متصل میکند. این قسمت از مغز جسم پینهای نامیده میشود. این جراحی معمولا برای کودکانی استفاده میشود که فعالیت مغزی نامنظمی را تجربه میکنند که از یک سمت مغز به سمت دیگر گسترش مییابد.
نیمکره کتومی
نیمکره کتومی، روشی برای برداشتن یک طرف مغز به نام قشر مغز است. این جراحی عموماً فقط در کودکانی انجام میشود که تشنجهایی را تجربه میکنند که از چندین محل در یک نیمکره منشأ میگیرند، معمولاً نتیجه یک بیماری در بدو تولد یا در اوایل دوران نوزادی است.
نیمکرهبرداری
همیسفرکتومی، عملکردی روشی است که عمدتاً در کودکان مورد استفاده قرار میگیرد و اعصاب اتصال دهنده را بدون برداشتن قطعات واقعی مغز از بین میبرد.
تحریک عصب واگ برای صرع مقاوم به دارو
درمان VNS یا تحریک عصب واگ، راهی برای کنترل تشنج در افرادی است که به داروها پاسخ نمیدهند و ممکن است به جراحی پاسخ ندهند. عصب واگ اطلاعات را از گردن شما به سمت قفسه سینه و معده ارسال میکند و سپس دوباره به سمت بالا برمی گردد. سپس عصب واگ اطلاعات را به مغز ارسال میکند. تحریک عصب واگ میتواند احتمال بروز تشنج در مغز را تغییر دهد. VNS Therapy، شامل دستگاهی است که در زیر پوست در سمت چپ قفسه سینه قرار میگیرد. سپس یک الکترود متصل به ژنراتور در زیر پوست قرار میگیرد و به عصب واگ در سمت چپ گردن متصل میشود. تحریک از پیش برنامه ریزی شده میتواند از ژنراتور در قفسه سینه به عصب واگ منتقل شود.
این روش، فوراً کار نمیکند، اما پس از چند ماه درمان، حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از افراد ممکن است متوجه شوند که تشنج ۵۰ درصد یا بیشتر کاهش مییابد. معمولاً کنترل تشنج با گذشت زمان بهبود مییابد، به طوری که حدود ۴۵٪ از افراد مبتلا به تشنج پس از ۱ تا ۲ سال درمان حداقل ۵۰٪ کاهش مییابد.
رژیم درمانی برای صرع مقاوم به دارو
هنگامی که داروها موثر نیستند، درمانهای غذایی به تعدادی از افراد کمک میکند. مانند جراحی یا VNS، در همه کار نمیکند. این روش، اغلب در کودکان استفاده شده است، زیرا کنترل آنچه کودکان خردسال میخورند آسانتر است. با این حال، برخی از رژیمهای غذایی در بزرگسالان نیز استفاده شده است و نتایج بسیار امیدوار کنندهای را نشان داده است. رژیمهای غذایی که اغلب مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از:
- رژیم کتوژنیک
- رژیم اصلاح شده اتکینز
- درمان با شاخص گلیسمی پایین
چشمانداز صرع مقاوم به دارو
صرع مقاوم به درمان، همیشه در برابر درمانهای مرتبط با دارو مقاوم نمیماند. اول، یکی از درمانهای ذکر شده در بالا ممکن است موثر باشد. دوم، افراد ممکن است بتوانند عوامل تشدید کننده یا شیوه زندگی خود را برای کمک به کنترل تشنج تغییر دهند. اما حتی در صورتعدم وجود درمانهای خاص یا تغییرات زندگی، امیدی برای بهبود وجود دارد.
علیرغم امید به بهبود برخی افراد در طول زمان، باید به یاد داشته باشیم که تشنجهای کنترل نشده مشکلات دیگری را به همراه دارد. افرادی که با تشنجهای فعال زندگی میکنند، خطرات تصادفات، جراحات، مشکلات شناختی، اختلالات خلقی، مشکلات اجتماعی، بیکاری و غیره بیشتر است. متاسفانه، خطرات جدی و تهدید کننده زندگی تشنج واقعی است. درک علل و جدیت صرع کنترل نشده ممکن است به افراد کمک کند تا در اسرع وقت کمک مناسب را دریافت کنند.
کلام پایانی
جراحی صرع، زمانی موثرتر است که تشنج همیشه در یک مکان در مغز رخ دهد. جراحی صرع خط اول درمان نیست، اما زمانی که حداقل دو داروی ضد تشنج نتوانستهاند تشنج را کنترل کنند، ممکن است این یک گزینه باشد. در این مقاله، به انواع مختلف جراحی صرع پرداختیم. همچنین تمام نکات مهم در مورد صرع مقاوم به درمان را مورد بررسی قرار دادیم.
سوالات متداول
معمولاً آزمایش برای اندازه گیری مهارتهای یادگیری کلامی و غیرکلامی و عملکرد حافظه توصیه میشود. این آزمایشها ممکن است بینش بیشتری را در مورد ناحیهای از مغز که تحت تأثیر تشنج قرار گرفته است و همچنین مبنایی برای اندازهگیری عملکرد پس از جراحی ارائه دهد.
برای جلوگیری از عفونت، موها را بر روی قسمتی از جمجمه که در حین عمل برداشته میشود، کوتاه میکنند یا تراشیده میشوند. یک لوله کوچک و انعطافپذیر در داخل ورید قرار داده میشود تا مایعات IV، داروهای بیهوشی یا سایر داروها را در طول جراحی تحویل دهد.
دیدگاهتان را بنویسید